Hồ bơi ngày nay không chỉ đơn thuần là một tiện ích phục vụ nhu cầu thư giãn hay rèn luyện thể chất, mà đã trở thành một thành tố quan trọng trong thiết kế nhà ở hiện đại. Với khả năng mở rộng tầm nhìn, kết nối không gian trong – ngoài và tạo điểm nhấn thị giác mạnh mẽ, hồ bơi góp phần nâng cao giá trị thẩm mỹ lẫn trải nghiệm sống của công trình.
Trong thiết kế đương đại, hồ bơi còn được xem như một yếu tố kiến tạo cảm xúc. Sự tương phản giữa chất liệu, ánh sáng và chuyển động của nước tạo nên những khoảnh khắc giàu tính nghệ thuật, đồng thời phản ánh rõ triết lý thiết kế của từng kiến trúc sư.
Trong bài viết này, ELLE Decoration giới thiệu bảy công trình hồ bơi nổi bật được kiến tạo bởi những tên tuổi lớn của nền kiến trúc đương đại.
1. Casa Das Canoas do Oscar Niemeyer thiết kế
Casa das Canoas là một trong những công trình nhà ở tiêu biểu của Oscar Niemeyer – được triển khai từ những năm 1950, nơi hồ bơi đóng vai trò như phần “mở” kéo kiến trúc mềm mại hoà vào cảnh quan rừng nhiệt đới. Kiến trúc sư đã dùng đường cong làm ngôn ngữ chính cho hồ bơi khi bố trí không gian này theo những đường cong đồng điệu với thân nhà, tạo ra một “khung” phản chiếu cho mặt nước. Về cấu trúc, ý tưởng thiết kế là kết hợp khối kiến trúc bê tông uốn cong với sân vườn tự nhiên, khiến hồ không chỉ là bề mặt nước mà còn là thiết bị thị giác phản chiếu, làm mềm ranh giới giữa kiến trúc và thiên nhiên.
Hồ bơi ở Casa das Canoas đã minh hoạ cách Oscar Niemeyer biến một yếu tố chức năng thành một yếu tố biểu đạt khi nước trở thành phương tiện gia tăng nhịp điệu hình khối và trải nghiệm thị giác trong không gian sống. Ảnh: Dmitri Kessel
2. Pools of Marés do Álvaro Siza thiết kế
Hoàn thành vào thập niên 1960, tổ hợp hồ bơi Leça da Palmeira của Álvaro Siza là một trong những dự án sớm định hình phong cách của ông: vừa tôn trọng địa hình, vừa đối thoại trực tiếp với biển. Đây là một dạng “hồ bơi thủy triều” với cấu trúc bê tông được đặt sát bờ, tận dụng nước biển và sóng nhưng đồng thời bảo đảm an toàn cho người sử dụng. Kỹ thuật chủ đạo ở đây là xử lý bê tông thành các bậc, rãnh và bờ chắn để kiểm soát luồng nước, đồng thời tôn vinh cấu hình đá tự nhiên của bờ biển. Tính chiếu sáng và bố cục rải bậc cho phép hồ trở thành một trải nghiệm chuyển tiếp liên tục giữa đất liền và đại dương.
Ảnh: Getty Images
3. Peter Zumthor
Therme Vals là công trình suối nước nóng được mở cửa vào năm 1996, do Peter Zumthor thiết kế, nổi tiếng với không gian mang tinh thần hang động tĩnh lặng và sử dụng vật liệu địa phương. Công trình được hình thành từ các lớp đá quartzite, tạo nên những bức tường dày và vững chắc, đồng thời mang lại cảm giác trầm tĩnh cho không gian. Một phần kiến trúc được đặt bán chìm vào sườn núi nhằm tận dụng khả năng cách nhiệt tự nhiên và tạo trải nghiệm như đang bước xuống lòng đất. Giải pháp này đòi hỏi kỹ thuật xử lý chống ẩm, thoát nước và kiểm soát hơi nước rất phức tạp. Bên cạnh đó, hệ thống khe sáng nhỏ và các chất liệu mộc mạc được sử dụng có chủ đích giúp mang lại bầu không khí thiền định đặc trưng cho khu vực hồ.
Ảnh: Jeremy Mason McGraw
4. Nhà riêng của Ricardo Bofill
Một trong những công trình nổi bật của Ricardo Bofill là nhà nghỉ dưỡng tại Empordà, gây ấn tượng thị giác mạnh mẽ với hồ bơi mang sắc đỏ. Trong bối cảnh thiên nhiên Địa Trung Hải đầy nắng và cây xanh, màu đỏ trở thành một tuyên ngôn thị giác táo bạo, giúp hồ bơi lập tức thu hút sự chú ý và trở thành điểm nhấn của toàn bộ không gian.
Điểm đặc trưng của hồ bơi này nằm ở lớp ốp hoàn thiện màu đỏ. Vật liệu này đòi hỏi quy trình xử lý chống thấm, kiểm soát co giãn nhiệt và lựa chọn lớp keo phù hợp để đảm bảo độ bền màu trước điều kiện khí hậu ven biển khắc nghiệt. Trong tổ chức không gian, hồ bơi thường được kết nối trực tiếp với sàn liên hợp hoặc lối đi của ngôi nhà, tạo cảm giác dòng chảy liên tục giữa kiến trúc và cảnh quan, đồng thời trở thành tâm điểm trong mọi góc nhìn.
Ảnh: Lluís Carbonell
5. Villa Cavrois do Robert Mallet-Stevens thiết kế
Villa Cavrois là một trong những công trình tiêu biểu của chủ nghĩa hiện đại tại Pháp. Trong tổng thể biệt thự rộng lớn này, hồ bơi nội khu được thiết kế như một phần quan trọng của chương trình sống đề cao sức khỏe thể chất, phản ánh tinh thần tiến bộ và lối sống hiện đại của thời kỳ đó.
Về mặt kỹ thuật và thiết kế, hồ bơi có kích thước ấn tượng, với chiều dài khoảng 27m và độ sâu lên đến 4m tại khu vực nhảy cầu. Hình thức hồ tuân theo triết lý Modernist với đường nét thẳng, hình học rõ ràng và tỷ lệ được tính toán chuẩn xác. Điều này yêu cầu hệ kết cấu chịu lực vững chắc, kỹ thuật chống thấm đáng tin cậy và hệ thống lọc tuần hoàn được xem là rất tiên tiến vào thời điểm thập niên 1930. Trong quá trình trùng tu sau này, hồ bơi tiếp tục được giữ nguyên vai trò trung tâm, đóng góp quan trọng vào việc tái hiện tinh thần kiến trúc ban đầu.
Ảnh: J-L. Paillé
6. Khu cưỡi ngựa Cuadra San Cristóbal do Luis Barragán thiết kế
Cuadra San Cristóbal là quần thể cưỡi ngựa với hệ thống nước và hồ/bể nông dành cho ngựa trở thành một chi tiết kiến trúc đặc trưng, vừa mang tính công năng, vừa thể hiện ngôn ngữ thẩm mỹ giàu màu sắc. Hồ dành cho ngựa có hình chữ L với độ sâu thấp, kết hợp một thác nước nhỏ để tạo dòng chảy liên tục. Thiết kế này đáp ứng các nhu cầu thực tế như tập luyện, làm mát và cung cấp nước cho ngựa. Về thẩm mỹ, Luis Barragán sử dụng tường stucco sơn màu rực rỡ, kết hợp tỷ lệ không gian kín – mở kịch tính, biến khu vực kỹ thuật thành một không gian giàu cảm xúc.
Về kỹ thuật, hồ đòi hỏi bề mặt chống trơn trượt để an toàn cho động vật, vật liệu chịu ẩm và hệ thống thoát – lọc nước nhằm tránh đọng nước. kiến trúc sư đã đưa những tiện ích nông nghiệp thường thấy lên tầm của một tác phẩm nghệ thuật kiến trúc.
Ảnh: Armando Salas
7. Casa Monterrey do Tadao Andō thiết kế
Dự án Casa Monterrey của Tadao Andō nằm trên sườn dãy Sierra Madre, nơi hồ bơi và sàn bê tông được kéo dài vươn ra khỏi triền dốc. Cách bố trí này tạo cảm giác như công trình đang “trượt” ra không trung, mở ra tầm nhìn rộng lớn hướng về thung lũng phía dưới.
Về mặt kỹ thuật, hồ bơi được thiết kế theo dạng cantilever, tức là phần kết cấu vươn ra ngoài mà không có cột đỡ trực tiếp. Điều này đòi hỏi tính toán kết cấu rất chính xác, từ momen uốn, tải trọng của khối nước cho đến khả năng chống võng. Bê tông được đổ liền mạch để giữ sự nguyên khối, trong khi các chi tiết chống thấm, mối nối và điểm co ngót phải được xử lý kỹ để đảm bảo độ kín nước. Nhờ vậy, hồ bơi có thể “treo” lơ lửng và hoạt động như một khung ngắm cảnh quan.
Ảnh: Edmund Sumner
Thực hiện: Quốc Huy
Xem thêm:
Cảm hứng thiết kế hồ bơi cá tính
