London Design Festival: Kế thừa di sản Nhật Bản trong thiết kế mới

Dự án Craft x Tech tại London Design Festival giới thiệu những thiết kế kết hợp kĩ nghệ thủ công Nhật Bản truyền thống và công nghệ hiện đại của các nhà thiết kế quốc tế.

Tiếp nối sự thành công sau lần ra mắt tại Tokyo và đoạt giải Best Curio Presentation tại Design Miami/Basel, chương trình Craft x Tech của nhà thiết kế Yoshimoto Hideko diễn ra tiếp tục tại London Design Festival với mục tiêu làm cầu nối giữa nghề thủ công Nhật Bản và công nghệ hiện đại, đồng thời kết nối văn hóa toàn cầu. Sự kiện lần này có sự tham gia của 6 nhà thiết kế và studio: Sabine Marcelis, Ini Archibong, Studio Swine, Ochiai Yoichi, Michael Young và Yoshimoto Hideko. Tất cả cùng cộng tác với các nghệ nhân người Nhật Bản để mang đến những thiết kế ấn tượng được trưng bày tại bảo tàng V&A. 

Nhà thiết kế người Sabine Marcelis cộng tác với các nghệ nhân Akita để tạo ra hai chiếc bàn và một bức tranh tường, sử dụng kĩ thuật sơn mài thủ công Kawatsura Shikki truyền thống tinh xảo, khám phá tương tác giữa vật chất và ánh sáng. Mỗi món đồ được chế tác một cách đặc biệt, mang đến những vẻ đẹp khác nhau của sự ánh sáng phản chiếu từ nhiều góc độ. 

sabine marcelis craft x tech di san thu cong nhat ban son mai

Nhà thiết kế Sabine Marcelis và nghệ nhân sơn mài từ Akita.

sabine marcelis craft x tech di san thu cong nhat ban son mai

Hình dáng của các thiết kế tối giản nhằm làm bật lên vẻ đẹp của kĩ thuật sơn mài cổ truyền.

Nhà thiết kế Azusa Murakami và Alexander Groves từ văn phòng thiết kế liên ngành Studio SWINE mang đến tác phẩm Metropolis I tái hiện lại chiếc rương truyền thống của Sendai-Tansu, thường được chế tạo cho các samurai hoặc thương gia. Thiết kế kết hợp các họa tiết lấy cảm hứng từ tranh khắc gỗ Ukiyo-e và hình học động của trào lưu kiến trúc Chuyển hóa luận (Metabolism) thập niên 60. 

studio swine thu cong truyen thong nhat ban craft x tech

Nhà thiết kế Azusa Murakami và Alexander Groves của Studio Swine.

studio swine thu cong truyen thong nhat ban craft x tech Sendai-Tansu

Tác phẩm được kết hợp chế tác cùng nghệ nhân Yunome Rikiya.

Nhà thiết kế Ini Archibong hợp tác với các nghệ nhân Aomori để tôn vinh kĩ thuật sơn mài thủ công Tsugaru-Nuri thông qua tác phẩm điêu khắc phát ra âm thanh Artifact #VII. Được mô tả là “công nghệ hữu cơ phát ra âm thanh lâu đời nhất thế giới được tạo ra bằng kỹ năng diệu kì từ thời cổ đại”, tác phẩm thể hiện sự kết hợp độc đáo giữa di sản văn hóa và thiết kế tương lai. 

nghe nhan di san son mai nhat ban craft x tech Ini Archibong

Tác phẩm được cộng tác cùng nghệ nhân Kenichi Ishioka.

Nghệ sĩ Nhật Bản Yoichi Ochiai khám phá kĩ thuật dệt Oitama-Tsumugi từ Yamagata với tác phẩm kiến trúc Null-Beni-An / Nouvelle Néant-một không gian thưởng trà có cấu trúc Tensegrity giúp cân bằng độ căng của sợi treo bằng cách sử dụng lụa Oitama Tsumugi. Một khúc gỗ tự nhiên có nguồn gốc từ tỉnh Yamagata được treo giữa trung tâm, tượng trưng cho một bức tranh thư pháp kake-Jiku thường xuất hiện trong không gian trà đạo. Rèm lụa màu đỏ thẫm độc đáo được nhuộm thủ công từ hoa Benibana đặc trưng của vùng Yamagata. 

tra dao nghe thuat thu cong truyen thong di san nhat ban craft x tech Yoichi Ochiai

Tác phẩm được cộng tác cùng nghệ nhân Gentaro Nitta.

Nhà thiết kế đến từ Hong Kong Michael Young đã hồi sinh kỹ thuật rèn đồ sắt cổ xưa của các nghệ nhân Nambu-Tekki ở Iwate với tác phẩm Blossom Links. Bộ sưu tập bàn và đồ treo tường này được xây dựng từ các mô-đun sắt giống hệt nhau với motif trang trí hình hoa anh đào nổi khối. 

do noi that ren sat truyen thong craft x tech Michael Young

Bộ sưu tập được cộng tác cùng nghệ nhân Kei Sato.

do noi that ren sat thu cong di san truyen thong craft x tech Michael Young

Họa tiết hoa anh đào được làm nổi trên vật liệu sắt bằng kĩ thuật cổ truyền kết hợp công nghệ máy tính.

Hideki Yoshimoto khám phá một tầm cao mới của đồ gốm cùng các nghệ nhân Aizu Hongo Yaki trong tác phẩm chiếu sáng Rain. Chiếc đèn sàn được làm bằng kỹ thuật làm gốm lâu đời nhất của Tohoku. Tấm gốm lớn có lớp tráng men mô phỏng những hạt mưa rơi, được quét và chuyển đổi thành dữ liệu kỹ thuật số để cắt chính xác vật liệu nhựa và kim loại, đạt được sự tích hợp liền mạch giữa gốm thủ công với vật liệu hiện đại.

Hideki Yoshimoto craft x tech di san nhat ban son mai

Tác phẩm được cộng tác cùng nghệ nhân Shuji Yumita.

Theo Yoshimoto Hideko, chương trình ra đời với mong muốn tạo ra cuộc đối thoại và những thể hiện sáng tạo trong cộng đồng thiết kế và hơn thế nữa. Được biết Craft x Tech từng được tổ chức tại Tokyo và Miami trước khi đến với London lần này và được giám tuyển bởi nhà sử học người Ý Maria Cristina Didero. Sau triển lãm này, các nhà thiết kế tham gia dự án sẽ tiếp tục xuất hiện tại kì tiếp theo của dự án. 

Thực hiện: Hoàng Lê 


Xem thêm

Muôn vẻ gốm sứ Nhật

Nghìn năm sơn mài Trung Hoa

Art & Crafts: Lược sử và nguồn cảm hứng