Ứng dụng của họa tiết xương cá trong kiến trúc

Họa tiết xương cá Herringbone với những đường song song được sắp xếp theo tổ hợp zigzag lôi cuốn đã trường tồn qua thời gian và hiện diện trong nhiều phong cách kiến trúc khác nhau.

Được đặt tên dựa theo hình dáng cấu tạo của xương cá, mẫu hoa văn này được tạo thành từ việc sắp xếp những hình chữ nhật có tỷ lệ khác nhau theo hình dạng chữ V. ví dụ như 2:1 hoặc 3:1. Thiết kế đa năng của Herringbone cho phép người dùng dễ dàng sử dụng với sự đa dạng về kích thước và vật liệu khác nhau trong kiến trúc. 

hoa tiet herringbone xuong ca kien truc

Họa tiết xương cá với các tỷ lệ và kích thước khác nhau (từ trái qua lần lượt là tỷ lệ 2:1, 3:1, 6:1). Ảnh: Camila Prieto

Kể cả khi chỉ sử dụng những màu đơn sắc, những hình chữ nhật trong mẫu họa tiết xương cá vẫn mang lại tính thẩm mỹ và sự tinh tế cho không gian. Thoạt nhìn có vẻ đơn giản, nhưng việc bố trí các mảng ghép chữ nhật với góc chéo 45 độ cần phải được thực hiện một cách cẩn thận nhằm đảm bảo sự đồng nhất và liền mạch. Họa tiết xương cá được ứng dụng nhiều trong kiến trúc, từ hoa văn trên bề mặt tường hay sàn nhà, cho đến trên các loại vật liệu như vải, gỗ và gạch. Chính vì lý do này, Herringbone vẫn luôn là xu hướng thịnh hành trong kiến trúc lẫn nội thất. 

Sự kết hợp giữa màu sắc và vật liệu

Họa tiết xương cá đã tồn tại lâu đời trong kiến trúc không những nhờ vào khả năng sáng tạo và đa dạng của sàn lát gạch men, mà còn bởi tính linh hoạt, độ bền cao và tính thẩm mỹ của nó. Các màu sắc sử dù sử dụng riêng lẻ hay kết hợp với nhau hay có hoa văn và bề mặt đa dạng thì gạch men vẫn là lựa chọn lý tưởng cho sàn, tường và tường bếp. Nhờ vào tính linh hoạt của vật liệu gốm mà họa tiết xương cá có thể mô phỏng lại các kết cấu tự nhiên như đá hoặc gỗ, đem lại sự phù hợp linh hoạt với mọi không gian từ nhà bếp, phòng tắm đến khu vực sinh hoạt chung. Trong số các loại vật liệu thì vẻ đẹp của đá cẩm thạch lại nổi bật lên với các màu sắc cổ điển, tác động cả về thị giác, cảm giác lẫn xúc giác. Do đó, khi tích hợp đá cẩm thạch vào thiết kế hiện đại sẽ tạo nên một không gian tự nhiên và thanh nhã.

kien truc noi that phong tam san gach hoa tiet herringbone xuong ca

Sàn phòng tắm với họa tiết xương cá phối hợp hai họa tiết, chất liệu khác nhau. Ảnh: Fap Ceramiche

trang tri noi that op gach hoa tiet xuong ca herringbone

Ảnh: Marca Corona

trang tri noi that nha bep gach op hoa tiet xuong ca herringbone

Ảnh: EMILGROUP

Gỗ và họa tiết xương cá: Vật liệu tự nhiên cho vẻ đẹp tự nhiên

Khi áp dụng họa tiết xương cá cho chất liệu gỗ, sàn nhà được bố trí theo nhiều kiểu khác nhau như: đường thẳng, chéo, chữ V hay xương cá sẽ đem đến sức hút về mặt thị giác cho không gian. Các mảnh gỗ được bố trí theo hình zigzag với các đầu góc vuông 90 độ tạo nên tính thẩm mỹ cho không gian truyền thống lẫn hiện đại. Vì vậy, khi thiết kế sàn gỗ theo họa tiết xương cá, việc sử dụng các gam màu, kích thước và kết cấu khác nhau sẽ mở ra vô số hình dạng và biến thể. 

kien truc trang tri noi that san go hoa tiet xuong ca

Các tấm ván bằng gỗ sồi có thể được cắt và lắp đặt theo các hướng để tạo ra các bố cục cũng như kết cấu khác nhau. Ảnh: Kährs

Khi tích hợp cách bố trí gỗ như trên vào kiến trúc, các NTK có thể kết hợp nhiều yếu tố khác nhau để nâng cao tính thẩm mỹ của không gian như sử dụng các màu trung tính như trắng, be, và xám nhạt có thể tôn lên họa tiết xương cá và khiến chúng nổi bật hơn. Bên cạnh đó, việc thêm các yếu tố tương phản với các kết cấu khác nhau như các lớp hoàn thiện kim loại hoặc màu sắc tươi sáng cũng có thể làm tăng hiệu ứng độc đáo của họa tiết xương cá. Ngoài ra, để duy trì tính thẩm mỹ, ánh sáng tự nhiên trở thành yếu tố quan trọng trong việc làm nổi bật thiết kế.

kien truc noi that san go hoa tiet xuong ca herringbone

Ảnh: Kährs

 

Đa dạng với vật liệu nhân tạo

Hoạ tiết xương cá cũng xuất hiện trong các vật liệu nhân tạo mô phỏng lại gỗ và đá tự nhiên như ván ép, vinyl, gốm sứ, được sử dụng rộng rãi trong kiến trúc, bao gồm sàn nhà, vải, nệm, vật liệu trang trí tường và mặt đá bàn. Người ta ứng dụng họa tiết Herringbone trên nhiều biến thể gạch khác nhau mang đến vẻ tối giản, hiện đại và nhẹ nhàng, hoặc có thể thu hút sự chú ý bằng cách sử dụng các ảo giác quang học, tạo nên chiều sâu cho bề mặt chất liệu.

trang tri noi that gach op san hoa tiet xuong ca herringbone

Thỏa sức sáng tạo với sự kết hợp giữa nhiều kích thước và màu sắc. Ảnh: Amtico

kien truc trang tri noi that gach op san hoa tiet xuong ca herringbone

Sử dụng các kết cấu, hình dạng và màu sắc khác nhau có thể tạo ra các điểm nhấn và sự tương phản trong thiết kế. Ảnh: Gandalf Hammerbacher Photography

Họa tiết xương cá trong thiết kế ngoại thất

Họa tiết xương cá không chỉ được sử dụng trong thiết kế nội thất, mà còn được áp dụng với cả ngoại thất. Nguồn gốc của hoạ tiết này xuất hiện từ thời La Mã. Trong lịch sử kiến trúc, ban đầu, họa tiết này được sử dụng để xây dựng các con đường với hệ thống gạch đá lát xen kẽ. Ngoài việc lát đường, cấu trúc này còn được ứng dụng trên các bức tường, mang đến nét độc đáo cho không gian ngoại thất.

Giữa các dãy phố thời Victoria, các quán rượu Railway và nhà thờ Gothic nhỏ làm từ đá địa phương, ngôi nhà Herringbone là một ví dụ điển hình về việc sử dụng họa tiết xương cá trong kiến trúc đương đại. Gam màu sáng của tường gạch Herringbone tạo nên sự liền mạch giữa hai khối  nhà, đóng khung cho khuôn cửa lớn và khiến chúng nổi bật hơn hẳn so với các công trình khác trên đường phố.

kien truc ngoai that tuong gach hoa tiet xuong ca

Ảnh: Mike Tsang Photographs

Khi sử dụng vật liệu gỗ, người ta đã khám phá ra có thể tích hợp thiết kế họa tiết xương cá cho với cảnh quan. Mỗi ngôi nhà được tạo thành từ hai mặt phẳng liền mạch bằng gỗ xếp theo họa tiết xương cá, mang đến mặt tiền cuốn hút và hòa quyện với môi trường xung quanh.

kien truc ngoai that tuong go hoa tiet xuong ca

Ảnh: Alison Brooks Architects

Thực hiện: Khánh Quỳnh | Theo: Archdaily


Xem thêm

SOLDITA – BST lấy cảm hứng từ hoạ tiết hình xăm

Lịch sử và ứng dụng đương đại của gạch tráng men Bồ Đào Nha