Yvonne Farrell & Shelley McNamara là hai người phụ nữ thứ 4 và thứ 5 được vinh danh trong tổng số 43 KTS từng nhận giải, trước đó là Zaha Hadid năm 2004, Kazuyo Sejima năm 2010 và Rafael Aranda – Ramón Vilalta năm 2017. Yvonne Farrel & Shelley McNamara được nhắc đến như “những người tiên phong trong một lĩnh vực vốn được nam giới thống trị như một truyền thống.” Họ đã cùng nhau sáng lập công ty kiến trúc Grafton Architects tại Dublin năm 1978, từng đạt RIBA Royal Gold Medal 2020 hạng mục Kiến trúc.
Cặp đôi KTS đã hoàn thành nhiều tòa nhà trên khắp thế giới. Vì những đóng góp này mà Farrel & McNamara từng vinh dự nhận giải thưởng World Building of the Year năm 2008 (công trình Universita Luigi Bocconi), RIBA International Prize (University Campus UTEC Lima), danh sách ngắn Stirling Prize 2013 (University of Limerick Medical School).
“Trong phạm vi thực tiễn, chúng tôi thường phải vật lộn để tìm không gian thực hiện các giá trị như chủ nghĩa nhân văn, thủ công, sự hào phóng và kết nối văn hóa ở từng nơi với bối cảnh nơi chúng tôi làm việc. Vì thế thật mãn nguyện khi sự công nhận này đã được trao đến cho chúng tôi, cho những công trình thực tiễn mà chúng tôi quản lý, sản xuất trong thời gian dài. Đây cũng là sự công nhận tuyệt vời cho tầm nhìn và hy vọng mà khách hàng đã ủy thác nơi chúng tôi, cho phép chúng tôi biến những thiết kế thành hiện thực.” – McNamara chia sẻ.
Bộ đôi KTS Yvonne Farrell và Shelley McNamara. Ảnh: Alice Clancy.
Trích dẫn từ BGK của giải thưởng Pritzker Architecture Prize
Yvonne Farrell & Shelley McNamara đã cùng nhau thực hành kiến trúc trong 40 năm, họ là những minh chứng rõ nét cho tiêu chí của giải thưởng Pritzker: đánh thức nghệ thuật kiến trúc và cống hiến cho nhân loại thông qua những công trình được xây dựng. Họ kiên định và không ngần ngại theo đuổi giá trị kiến trúc tốt nhất dành cho công trình, những người sẽ sử dụng các tòa nhà hay không gian do họ tạo ra.
Họ sở hữu một loạt các tác phẩm kiến trúc bao gồm nhiều tòa nhà giáo dục, nhà ở, các tổ chức văn hóa và dân sự. Là những người phụ nữ tiên phong trong ngành nghề vốn áp đảo về số lượng nam giới, họ Farrell & McNamara là ngọn đèn sáng cho những người đang bước đi trên con đường tương tự.
Universita Luigi Bocconi tại Milan, công trình từng được công nhận danh hiệu Building of the Year năm 2018. Ảnh: Federico Brunetti.
Họ thiết kế nhiều công trình tại quê nhà Ireland cũng như nhiều đất nước khác trên thế giới như Italy, Pháp và Peru. Farrell & Shelly có sự hiểu biết sâu sắc về địa phương thông qua quá trình nghiên cứu, quan sát, khám phá và tôn trọng sâu sắc nền văn hóa cũng như bối cảnh địa lý. Bộ đôi KTS có thể khiến các tòa nhà trở nên hài hòa giữa khung cảnh đô thị nhưng vẫn tươi mới, hiện đại.
Cách bộ đôi tiếp cận kiến trúc luôn là sự trung thực, cho thấy hiểu biết về quá trình thiết kế và xây dựng từ các chi tiết nhỏ nhất cho đến quy mô lớn, thậm chí là với những công trình có ngân sách eo hẹp vẫn nhận được tác động tích cực từ lối thiết kế này. Viện đô thị Ireland (Urban Institute of Ireland) tại Dublin, xây dựng năm 2002 là ví dụ điển hình, Farrell & McNamara đã sử dụng những “lớp phủ thủ công” để tạo nên một tòa nhà thú vị, trực quan. Sự thay đổi trong vật liệu đáp ứng được các yêu cầu về khe hở, nếp gấp, bóng râm và nhiều mối bận tâm khác.
Urban Institute of Ireland tại Dublin,Ireland.
Offices for the Department of Finance tại Dublin, Ireland.
The University Campus UTEC Lima tại Peru, công trình đạt giải thưởng quốc tế RIBA International Prize. Ảnh: Iwan Baan.
Cách bộ đôi KTS ứng dụng giải pháp lấy sáng vào các công trình thiết kế giúp người dùng dễ dàng định hướng không gian và dễ dàng kết nối với cảnh quan bên ngoài. Đồng thời họ cũng sử dụng nhiều phương pháp mang tính bền vững, bảo vệ môi trường một cách hiệu quả. Văn phòng tài chính (Offices for the Department of Fianance) xây dựng năm 2009 là công trình thể hiện kiến thức trong giải pháp lựa chọn vật liệu, kỹ thuật xây dựng mới với lan can và cổng rào bằng đồng, mặt tiếp ốp đá vôi, tất cả được thi công bằng phương pháp thủ công. Sự thành công của họ không chỉ nằm ở những công trình quy mô lớn mà còn thể hiện qua những ngôi nhà chỉ rộng hơn 100 mét vuông. Không phù phiếm hay áp dụng những giải pháp đao to búa lớn, họ vẫn xoay xở tài tình để tạo ra không gian thích hợp, thân mật.
Vì tất cả những lý do này và hơn thế nữa, Yvon Farrell & Shelley McNamara đã được vinh dự lãnh nhận giải thưởng danh giá Pritzker Architecture Prize năm 2020.
Xem thêm:
