KTS Peter Behrens – Nguồn cảm hứng cho thế hệ sau

KTS Peter Behrens là một người với phong cách riêng biệt mà không mấy ai có thể dễ dàng thấu hiểu và tôn vinh ông, thậm chí ngay cả công trình nổi tiếng nhất như Nhà máy AEG Turbine cũng thật khó để đánh giá nếu không hiểu về bối cảnh lịch sử của công trình này.

Nếu được hỏi về những công trình của KTS kiêm NTK người Đức Peter Behrens (14/4/1868 – 27/2/1940) có lẽ rất ít người đưa ra được câu trả lời nào khác ngoài Nhà máy AEG Turbine tại Berlin. Mặc dù vậy, những thành tựu của KTS Peter Behrens luôn được đánh giá cao và những gì ông để lại cho sự phát triển của kiến trúc thế giới có lẽ phải kể đến 3 cái tên – tương ứng với 3 vị KTS trẻ từng làm việc trong studio của ông vào những năm 1910: Le Corbusier, Mies van der RoheWalter Gropius.

KTS Peter Behrens 1

KTS Peter Behrens. Ảnh: Waldemar Titzenthaler.

Sinh ra tại Hamburg, KTS Peter Behrens đã chuyển đến sinh sống tại Munich vào năm 1890 – nơi ông bắt đầu sự nghiệp của mình là một họa sĩ, nghệ sĩ thị giác hay người đóng sách. Trong những năm này, ông đã đi theo và hòa nhịp thành một phần trong bối cảnh nghệ thuật của Munich như trào lưu phổ biến lúc bấy giờ là Jugendstil (Art Nouveau). Năm 1899, ông được Đại công tước Grand-duke Ernst-Ludwig thuộc Hesse mời đến thuộc địa của Darmstadt Artists – tại đây, ông được trao cơ hội xây dựng công trình đầu tay của chính mình. Công trình kiến trúc đầu tiên của KTS Peter Behrens được vận dụng khá nhiều phong cách Art Nouveau nhưng điểm đáng chú ý ở đây lại là những yếu tố vượt ra khỏi phong cách này. Chi tiết này được nhiều người đánh giá là bước đi đầu tiên của vị KTS trong hành trình hướng đến chủ nghĩa hiện đại và truyền cảm hứng đến nhiều thế hệ sau này.

KTS Peter Behrens 2

Nhà máy AEG Turbine. Ảnh: Doris Antony.

Năm 1907, KTS Peter Behrens hợp các cùng 10 nghệ sĩ và NTK khác cùng với 12 công ty  để thành lập nên Deutscher Werkbund, một tổ chức thiết kế được tạo ra nhằm cạnh tranh với phong trào English Arts and Crafts đang thịnh hành, đồng thời cải thiện vị thế của nền công nghiệp thiết kế Đức. Kết của từ sau sự kết hợp này đã biến Behrens trở thành nhà thiết kế công nghiệp đầu tiên trên thế giới. Đây cũng là tổ chức làm nền cho sự ra đời của Nhà máy AEG Turbine vào năm 1909.

KTS Peter Behrens 3

New Way – Ngôi nhà hiện đại đầu tiên của Anh Quốc. Ảnh: Metro Centric.

Tất cả các công trình mang bản chất công nghiệp lúc bấy giờ đều đòi hỏi một cách tiếp cận khác biệt rất lớn, cả về yêu cầu của không gian lẫn công năng vận hành. Vì thế mà thép và kính là hai loại vật liệu chiếm nhiều ưu thế nhất của hàng loạt dự án. Nếu lấy Nhà máy AEG Turbine của Behrens làm gốc sẽ thấy thật rõ ràng mối tương quan với Nhà máy Fagus ra đời 4 năm sau đó do Walter Gropius thiết kế, từ đây, thế giới dần chuyển hướng sang phong trào hiện đại. Mặc dù không thể định hình trọn vẹn được phong cách riêng biệt của mình nhưng từ nền tảng này, phong cách của ông đã tiếp tục được các thế hệ sau phát triển rực rỡ.

Thực hiện: Đức Nguyên | Theo: Archdaily | Ảnh: Tư liệu.


Xem thêm:

KTS Kengo Kuma – Góc nhìn đương đại của kiến trúc Nhật Bản

KTS Mies van der Rohe – Người đi đầu trong phong trào Bauhaus