Thư viện Calgary rộng 22.300m2, ấn tượng với hệ cấu trúc gỗ gợi nhớ về hình ảnh những vòm mây để lại sau cơn gió ấm Tây Nam Chinook, đặc trưng của vùng Calgary, Canada. Thư viện nằm ở trung tâm thành phố và được khai trương với công chúng vào ngày 1/11/2018 vừa qua. Không gian rộng lớn của thư viện chứa đựng bộ sưu tập sách văn học đồ sộ của thành phố và trở thành địa điểm tổ chức lý tưởng cho những chương trình giáo dục/văn hoá/ cộng đồng.
Công trình được thiết kế bởi công ty Snøhetta và Dialog với bề ngoài trong suốt mỏng manh như một tinh thể pha lê, nhưng bên trong ấm cúng với những khối hình của gỗ.
Tường được ốp gỗ tuyết tùng đỏ đã được xử lý uốn hơi, tạo thành những đường cong dẫn tuyến ở khu vực phía trên cổng vào. Các hệ đèn được viền sát tường gỗ càng tô đậm hình khối, làm nổi bật những chi tiết ẩn dấu và khiến không gian trở nên ấm cúng hơn, không chút nặng nề bức bối.
Cả thư viện nằm phía trên tuyến đi chính của hệ thống tàu thành phố nối giữa trung tâm Calgary và khu dân cư mới East Village. Tàu đi qua hầm ngầm bên dưới thư viện và giảm tốc khi uốn quanh khối cấu trúc đặc sắc này. Chính vì thế mà cổng thư viện dẫn lên một được dốc quanh để sự giật cấp diễn ra không quá đột ngột, làm gián đoạn khung hình nuột nà của thư viện này.
Bước qua cổng vào, khách tham quan sẽ tiến đến khu vực tiền sảnh đặt ngay trung tâm thư viện với trần phát sáng. Không gian này mang hình dạng của chiếc canoe, ở giữa để trống bọc toàn bộ xung quanh là gỗ trám dát mỏng; hình dạng canoe này là sự liên tưởng đến những con người khai khẩn đầu tiên ở đất nước Canada.
Màu gỗ ấm hun đỏ xuất hiện khắp các bề mặt tường, cầu thang và lan can đem lại cảm giác ấm áp, đồng thời giúp kiểm soát tiếng vang trong khu vực tiền sảnh dạng hang vòm.
Không gian bên trong thư viện được phân bổ vô cùng hợp lý với nhiều khu đọc sách chung và riêng, nơi nào cũng yên tĩnh và đủ đầy ánh sáng. Một bên lối vào dẫn đến thu vực thính phòng, phía trên đó là khu ngồi đọc sách dạng bậc thang và đối diện là hệ sàn giật cấp với những tủ sách nhỏ bày rải rác.
Phía cuối hệ sàn giật cấp đó là khu ngồi cho phụ huynh và trẻ nhỏ với loạt sách thiếu nhi phong phú. Không gian này trông đầm ấm và thân thiện, trong khi đó, khu vực cầu thang lại khá thú vị với độ dốc và khoảng mở thoáng. Ở đây còn có cả nội thất cỡ em bé cùng nhiều khu vực vui chơi để các bé tự do tương tác. Sự nhân văn được thể hiện qua cách đối xử ưu đãi với con trẻ nhằm khuyến khích văn hoá đọc sách ngay từ khi các công dân còn nhỏ xíu.
Trên tầng hai, không gian sẽ được chia làm hai. Một bên là những kệ sách lớn với chỗ ngồi yên tĩnh phục vụ cho công việc nghiên cứu; Bên còn lại là khu máy tính công cộng. Các kệ được làm rất thấp để người dân có thể dễ dàng lấy sách, đồng thời mở rộng tầm mắt để mọi người có thể chiêm ngưỡng hệ kiến trúc độc đáo với những dầm, cột đăng đối chạy đều tăm tắp tựa như những công trình công cộng ở Hi Lạp cổ. Một cách tiếp cận độc đáo đã đem lại cho thư viện cảm giác vừa đương đại mà cũng vừa cổ xưa.
Tầng trên nữa là khu đọc sách riêng tư với những ghế ngồi thoải mái ngay gần cửa sổ ngập sáng. Các ô kính bên ngoài được xẻ khối hình lập phương trùng điệp, có mặt trong suốt và mặt trắng đục. Từ xa, những ô hình học tạo cảm giác như các tinh thể pha lê có chỗ còn ẩn hiện hình dạng căn nhà. Motif trang trí này chính thức được sử dụng để làm nhận diện cho hệ thống thư viện thành phố.
Khu vực văn phòng quản lý được đặt đối diện lối vào và nối thông lên tầng trên.
Thực hiện: Phương Nguyễn | Photography: Michael Grimm.
Xem thêm:
Dạo quanh 7 công trình thư viện lộng lẫy trên thế giới