Mộc lan được xem là một trong những loài hoa cổ xưa nhất trên Trái Đất, với dấu tích hóa thạch có niên đại hơn 100 triệu năm. Có một sự thật thú vị là nó đã tiến hóa trước cả loài ong, do đó chúng được thụ phấn nhờ bọ cánh cứng. Đây cũng là lý do hoa có lá noãn cứng để tránh bị hỏng do côn trùng ăn và bò quanh. Cây mộc lan có nguồn gốc từ Đông Á, Bắc Mỹ và Trung Mỹ, với hai trung tâm phân bố chính là Trung Quốc – Nhật Bản và vùng Đông Nam Hoa Kỳ. Ở Trung Quốc, mộc lan được gọi là “Ngọc Lan” (Yu-lan) và từng xuất hiện trong các khu vườn hoàng cung từ thế kỷ thứ 7. Trong khi đó, người Nhật gọi loài hoa này là “Shidekobushi”, gắn liền với sự kiên trì và tình yêu thiên nhiên.
Hoa mộc lan đã tồn tại từ thời khủng long, hơn 100 triệu năm trước. Ảnh: J.parker’s
Hoa Mộc Lan thuộc họ Magnoliaceae và có khoảng 210 loài khác nhau và mỗi màu sắc lại có ý nghĩa riêng. Hoa màu trắng đại diện cho sự thuần khiết và thanh cao, trong khi hoa màu hồng gợi lên sự lãng mạn và nữ tính. Hoa màu vàng biểu trưng cho nguồn năng lượng tích cực, còn hoa màu tím lại mang vẻ bí ẩn và sang trọng. Cánh hoa dày, xếp lớp tinh tế, tỏa ra hương thơm dịu nhẹ. Lá cây hình bầu dục, mặt trên bóng, mặt dưới phủ một lớp lông tơ mịn. Cây mộc lan có thể cao từ 2-3m tùy vào điều kiện sinh trưởng, tạo nên những tán hoa rực rỡ và nổi bật.
Hoa mộc lan có nhiều màu sắc khác nhau, mỗi sắc độ lại mang một thông điệp riêng biệt. Ảnh: Tư liệu
Ở phương Đông, mộc lan là biểu tượng của sự kiêu sa và phẩm giá. Loài hoa này từng được trồng trong các khu vườn hoàng gia Trung Quốc, tượng trưng cho sự thuần khiết và đức hạnh. Trong khi đó, người Nhật coi mộc lan như một đại diện cho tinh thần kiên trì và vẻ đẹp tự nhiên. Trong văn hóa phương Tây, hoa mộc lan gắn liền với sự quý phái và duyên dáng. Ở miền Nam nước Mỹ, loài hoa này thường được trồng trong các khu vườn lớn, đại diện cho sự thanh lịch và độc lập.
Ảnh: Tư liệu
Trong nghệ thuật, hoa mộc lan cũng trở thành nguồn cảm hứng sáng tác của nhiều nghệ sĩ và tác giả. Bức tranh The Magnolia Blossom của họa sĩ Martin Johnson Heade đã khắc họa vẻ đẹp thanh tao của loài hoa này, hiện được trưng bày tại Bảo tàng Timken, San Diego. Trong văn học, tác phẩm Magnolia Flower kể về một cô gái gốc Phi và thổ dân châu Mỹ kiên cường, phản ánh tinh thần độc lập mà hoa mộc lan đại diện. Còn trên màn ảnh, bộ phim hoạt hình Mulan (1998) của Disney đã khắc họa hình tượng nữ chiến binh Hoa Mộc Lan, một biểu tượng của lòng dũng cảm và sự phá bỏ những rào cản giới tính. Câu chuyện này tiếp tục được khai thác qua phiên bản live-action ra mắt năm 2020, tôn vinh sự mạnh mẽ và khát vọng bình đẳng của người phụ nữ.
Bức tranh The Magnolia Blossom của họa sĩ Martin Johnson Heade. Ảnh: Timken Museum of Art
Hoa mộc lan còn được công nhận là loài hoa biểu tượng của hai tiểu bang Mississippi và Louisiana (Hoa Kỳ). Ảnh: Dan Gill/ LSU AgCenter
Với vẻ đẹp thanh tao và hương thơm dịu dàng, loài hoa này từ lâu đã được sử dụng để trang trí cho các không gian nội thất lẫn cảnh quan ngoại thất, đem lại vẻ đẹp thanh lịch và sinh động cho không gian sống. Theo thuật phong thủy, cây mộc lan được cho là có thể mang lại nhiều may mắn và cân bằng cho gia chủ. Bên cạnh đó, hoa mộc lan còn có nhiều công dụng trong tây y lẫn đông y với các công dụng chữa bệnh về tiêu hóa, thần kinh, ung thư, răng miệng…
Ảnh: interiorbygini
Ảnh: Alister Thorpe
Thực hiện: Tú Nguyên
Xem thêm:
Hoa tulip: Hành trình của biểu tượng văn hóa