Sinh ra và lớn lên tại ngôi làng Kimbembele Ihunga ở Congo vào năm 1948, Bodys Isek Kingelez đã có quãng thời gian trưởng thành trong giai đoạn lịch sử có nhiều sự biến đổi về chính trị và xã hội. Năm 1970, ông chuyển đến Zaire để học đại học và bắt đầu thực hiện các tác phẩm mô hình về những tòa nhà và thành thị trong trí tưởng tượng của ông về đất nước, lục địa và cả thế giới.
Bảo tàng MoMA (New York, Mỹ) trưng bày triển lãm Bodys Isek Kingelez: City Dreams, bao gồm các tác phẩm của ông từ năm 1980 đến 2007. Ảnh: The Museum of Everything
Mô hình thành phố đầu tiên của Bodys mang tên Kimbembele Ihunga, thể hiện khát khao về một tương lai phát triển tại ngôi làng ấu thơ ông. Ảnh: Marten de Leeuw
Các tác phẩm của Bodys đều được tạo ra từ những đồ vật và chất liệu rất đời thường: giấy, vỏ bao bì, nhựa, lon nước, nắp chai lọ… Tất cả đều được tái sử dụng và sắp xếp một cách tỉ mỉ. Ảnh: The Museum of Everything
Mặc dù không rời Zaire mãi cho đến năm 1989, nhưng Bodys Isek Kingelez vẫn luôn dõi theo các sự kiện thế giới và thể hiện sự quan tâm của mình qua các tác phẩm: “Palais d’Hirochima” (1991) phản ánh đời sống Nhật Bản hậu chiến tranh, “U.N.” (1995) chứng minh nỗ lực gìn giữ hòa bình toàn cầu của và ý thức trách nhiệm công dân của ông… Chính nhờ những tác phẩm này, ông đã cảm thấy bản thân có thể góp phần hình thành nên “một thế giới tốt đẹp hơn, hòa bình hơn”. Nhờ bản tính tỉ mỉ của mình, ông đã được nhận vào vị trí phục chế truyền thống tại Viện Bảo tàng Quốc gia Zaire, và bắt đầu công việc sáng tạo toàn thời gian vào đầu những năm 80.
Mô hình “U.N” (1995). Ảnh: Marten de Leeuw
The Scientific Center of Hospitalisation the SIDA – 1991 (Viện nghiên cứu bệnh SIDA – 1991) là một tác phẩm thể hiện sự quan tâm của Bodys đến vấn nạn AIDS tại Zaire lúc bấy giờ. Ảnh: Marten de Leeuw
Góc nhìn của Bodys Isek Kingelez đối với Châu Phi chịu ảnh hưởng nhiều từ văn hóa bản địa, công nghệ – khoa học viễn tưởng và làn sóng văn hóa Afrofuturism – chủ nghĩa vị lai châu Phi. Sự cường điệu trong các tác phẩm của ông đã vẽ nên những viễn cảnh tượng tuyệt vời giúp phần nào định hình một xã hội hài hòa hơn trong tương lai.
“Kinshasa la Belle” (1991) – một góc nhìn của Bodys về Kinshasa, được làm từ giấy, bìa và các vật liệu khác nhau, có kích thước 24,81 × 21,62 × 31,5 inch. Ảnh: Maurice Aeschimann
“Étoile Rouge Congolaise” (1990) là hy vọng về một tương lai phồn hoa của Bodys. Ảnh: C.A.A.C. – The Pigozzi Collection, Geneva
Bodys Isek Kingelez: City Dreams là triển lãm lớn đầu tiên trưng bày những tác phẩm của nghệ sĩ sau khi ông qua đời vì căn bệnh ung thư vào năm 2015. Trước đây, các mô hình của Bodys đã được trưng bày tại Trung tâm Georges Pompidou (Paris) và Triển lãm Nghệ thuật Documenta XI (Kassel).
Thực hiện: Vân Thảo
Xem thêm
Thiết kế nhà chim độc đáo lấy cảm hứng từ văn hóa đại chúng
Kustaa Saksi và những chiếc thảm khám phá thế giới thực – ảo
