Lesley Lokko được biết đến với vai trò kiến trúc sư, học giả, tác giả, và nhà giám tuyển, đạt được nhiều thành tựu trong lĩnh vực kiến trúc, giáo dục và xuất bản. Đoạt giải thưởng cao quý RIBA Royal Gold Medal 2024, kiến trúc sư mang hai dòng máu Ghana-Scotland trở thành người phụ nữ da màu đầu tiên được vinh danh.
Kiến trúc sư, học giả, tác giả và nhà giám tuyển Lesley Lokko. Ảnh: Lesley Lokko. Murdo Macleod
Mặc dù không thực hành kiến trúc, nhưng với tư cách là một giáo viên, nhà văn và nhà giám tuyển, Lesley Lokko đã đấu tranh để mở rộng cơ hội tiếp cận với nghề và nêu lên những tiếng nói đã bị bỏ ngỏ từ lâu. Với tư cách là người phụ trách Triển lãm Kiến trúc Venice Biennale năm 2023, bà đã chuyển trọng tâm sang Châu Phi và cộng đồng người hải ngoại ở đó, khám phá các chủ đề phức tạp về quá trình phi thuộc địa hóa và khử carbon. Đối với tất cả những đóng góp của mình cho nghề nghiệp, Lesley Lokko sẽ chính thức được trao tặng huy chương vào tháng 5 năm 2024 bởi Muyiwa Oki, chủ tịch da màu đầu tiên của RIBA.
“Là người đấu tranh quyết liệt cho sự công bằng và hòa nhập trong mọi khía cạnh của cuộc sống, phương pháp tiếp cận tiến bộ của Lesley Lokko đối với giáo dục kiến trúc mang lại hy vọng cho tương lai – một chuyên ngành chào đón mọi người từ mọi tầng lớp xã hội, xem xét nhu cầu của môi trường của chúng ta và thừa nhận một phạm vi rộng lớn về văn hóa và quan điểm. Nữ kiến trúc sư đã cống hiến cả cuộc đời mình để bảo vệ những giá trị này, thông qua nỗ lực học tập lẫn công việc của mình với tư cách là một tác giả và người giám tuyển. Với những thành tựu đạt được, bà vẫn thể hiện sự khiêm tốn với sự tham vọng và lạc quan ghi dấu trên lĩnh vực kiến trúc toàn cầu.” Muyiwa Oki chia sẻ nhận định.
Gian trưng bày của Croatia tại triển lãm Venice Architecture Biennale 2023 do Lesley Lokko phụ trách. Ảnh: Bosnic+Dorotic
Đoạt được giải thưởng danh giá này là một sự bất ngờ với Lesley. Bà chia sẻ: “Tôi rất hạnh phúc và vinh hạnh khi được đứng cùng hàng ngũ những người tài giỏi từng đoạt giải Royal Gold Medal. Mặc dù đây là giải thưởng cá nhân, nhưng nó không đơn thuần là chiến thắng của cá nhân mà còn là sự tri ân tới những cá nhân và tổ chức có cùng mục tiêu với mình.”
Đến với kiến trúc để tìm kiếm sự chắc chắn và cách giải quyết vấn đề, nhưng Lesley còn tìm thấy những câu hỏi và tiềm năng phong phú, hiếu kỳ hơn và đồng cảm hơn để diễn giải và định hình thế giới. Kiến trúc cho bà nhiều dạng ngôn ngữ để kiến tạo nên hy vọng cho cộng đồng trong tương lai.
Chủ tịch Roberto Cicutto của La Biennale di Venezia và Lesley Lokko. Ảnh: Jacopo Salvi, La Biennale di Venezia
Lesley Lokko có bằng Tiến sĩ Kiến trúc tại Đại học London và là tác giả của tuyển tập tiểu luận White Papers Black Marks, cũng như 13 cuốn tiểu thuyết. Trong hai thập kỷ qua, bà đã giảng dạy về kiến trúc cho rất nhiều sinh viên trên khắp thế giới. Bà thành lập Trường Kiến trúc Hậu đại học tại Đại học Johannesburg và từng là hiệu trưởng Trường Kiến trúc Bernard & Anne Spitzer tại Trường Cao đẳng Thành phố New York.
Tổng hợp: Hoàng Lê
Xem thêm
Kiến trúc sư Yasmeen Lari nhận giải thưởng RIBA Royal Gold Medal 2023
Văn phòng kiến trúc Lacaton & Vassal đoạt giải Soane Medal 2023
Kiến trúc sư cảnh quan Kongjian Yu đoạt giải thưởng Oberlander 2023
