Không gian sống hiện đại ưu tiên những vật liệu bền vững và có chiều sâu thẩm mỹ. Trong số đó, gỗ luôn nổi bật nhờ khả năng mang đến cảm giác ấm áp, dễ hài hòa với nhiều phong cách và vẽ đẹp bền bỉ theo thời gian. Tại vị trí quan trọng nhất của ngôi nhà – cửa ra vào, gỗ không chỉ khẳng định độ bền chắc và khả năng phục hồi vượt trội, mà còn mở ra vô vàn cơ hội chế tác giúp tái sử dụng vật liệu hiệu quả nhất.
Ngày nay, cửa gỗ được chế tác theo nhiều phương pháp: gỗ nguyên tấm giữ độ bền và patina tự nhiên, gỗ ghép thanh ổn định khí hậu, hay khung gỗ kết hợp lõi rỗng/MDF tiết kiệm chi phí nhưng vẫn thẩm mỹ. Kỹ thuật hoàn thiện như sơn, phủ veneer hay dầu bảo vệ giúp gỗ vừa bền vừa linh hoạt. Các kiểu cửa phổ biến – từ xoay trục, trượt, phẳng, panel truyền thống, cong, lam cho đến gỗ – kính kết hợp, chứng minh gỗ không chỉ là vật liệu chức năng mà còn là biểu hiện thẩm mỹ linh hoạt cho kiến trúc và nội thất.
Ảnh: Thomas De Bruyne
Những ưu điểm vượt trội của cửa gỗ
Vẻ đẹp tự nhiên và chiều sâu thẩm mỹ
Mỗi tấm gỗ đều có vân riêng, màu sắc biến đổi theo ánh sáng và thời gian, tạo nên vẻ đẹp không thể sao chép. Chính sự độc nhất này biến cánh cửa gỗ thành điểm nhấn mạnh mẽ và tự nhiên nhất trong không gian. Không cần hoa văn cầu kỳ, chỉ riêng thớ gỗ và sắc độ đã tạo chiều sâu thị giác, mang lại cảm giác ấm áp, sang trọng và chân thực.
Độ bền và biểu hiện sắc thái theo thời gian
Gỗ là vật liệu tồn tại lâu dài. Nếu được bảo trì đúng cách, cửa gỗ có thể sử dụng hàng chục năm mà không xuống cấp. Thậm chí theo thời gian, lớp patina của gỗ tự nhiên càng làm tăng nét tinh tế, tạo hiệu ứng thẩm mỹ đặc trưng mà vật liệu công nghiệp khó bắt chước. Độ chắc chắn của gỗ cũng cho phép chế tác cửa lớn, nặng mà vẫn vận hành trơn tru.
Ảnh: Sheng Hui
Khả năng phục hồi và tái hoàn thiện
Một ưu điểm nổi bật khác của gỗ là dễ “hồi sinh”. Cửa trầy xước, phai màu hay ố bẩn có thể chà nhám, sơn, phủ dầu hoặc thay veneer mà không cần thay toàn bộ cánh cửa. Khả năng này không chỉ tiết kiệm chi phí, mà còn phù hợp với triết lý sống bền vững, giúp giảm lãng phí vật liệu và năng lượng sản xuất.
Linh hoạt trong chế tác và tạo hình
Gỗ cho phép nhiều kỹ thuật chế tác: uốn cong, ghép thanh, chạm khắc CNC, hay làm lam thông gió. Khả năng tùy biến cao giúp kiến trúc sư hiện thực hóa các ý tưởng độc đáo. Từ cửa cong như tác phẩm điêu khắc đến cửa panel tinh giản, từ phong cách cổ điển đến tối giản hiện đại. Chính sự đa dạng này biến cửa gỗ thành vật liệu linh hoạt cho mọi phong cách nội thất.
Cửa gỗ chế tác uốn cong bằng kỹ thuật đặc biệt.
Cách âm và cách nhiệt tự nhiên
Cấu trúc sợi gỗ giúp giảm truyền âm và giữ nhiệt hiệu quả, làm không gian yên tĩnh và thoải mái hơn. Cửa gỗ dày, khít tạo lớp cách âm tốt, đồng thời hạn chế thất thoát nhiệt, giúp tiết kiệm năng lượng và tăng hiệu quả sử dụng điều hòa trong nhà.
Ảnh: Jim Stephenson
Tính bền vững môi trường
Chọn cửa gỗ từ nguồn rừng quản lý bền vững (FSC) hoặc gỗ tái chế giúp giảm phát thải carbon và tiêu hao năng lượng. Khi cây gỗ được trồng lại, nó tiếp tục hấp thụ CO₂, đồng thời gỗ có thể tái sử dụng hoặc tái chế nhiều lần. Điều này khiến cửa gỗ trở thành vật liệu tuần hoàn, góp phần kiến tạo kiến trúc thân thiện môi trường.
Cửa lam gỗ được thiết kế theo dạng slatted gate, tận dụng các thanh gỗ có thể tái sử dụng để tạo nên cấu trúc bền vững.
Tác động tích cực đến sức khỏe và cảm xúc
Gỗ mang lại cảm giác ấm áp, thư thái, giúp giảm stress và tạo môi trường sống dễ chịu. So với vật liệu tổng hợp, gỗ ít phát thải khí độc, phù hợp cho không gian sống lành mạnh và thoải mái. Trong thiết kế biophilic, cửa gỗ còn là “cầu nối” tinh tế giữa con người và thiên nhiên.
Ảnh: Ludovic Balay
Ứng dụng thực tế của cửa gỗ trong kiến trúc và nội thất
Nhà D+S – Pantai Mutiara, Jakarta, Indonesia
Cánh cửa nhà D+S cao 6 mét, nặng gần 450 kg và đang được nhắc đến nhiều trong giới kiến trúc cuối năm nay. Trên bề mặt gỗ óc chó nguyên khối rộng 2,3 mét, dấu vân tay của hai vợ chồng được khắc tinh xảo. Dù kích thước khổng lồ và trọng lượng đáng kể, cánh cửa xoay trục vẫn vận hành nhẹ nhàng nhờ hệ bản lề ẩn cao cấp. Với nhiều người, đây không còn là một cánh cửa thông thường nữa, mà là tác phẩm kiến trúc mang đậm dấu ấn riêng của gia chủ.
Nhà thiết kế: Kantor Gunawan Gunawan
Bridge-ette – New York, Hoa Kỳ
Được đặt tại lối vào Biệt thự Bridge-ette, lối vào này mang đến cho du khách cảm giác như đang bước qua những hồ nước thanh bình trên những bậc đá nổi, khơi gợi sự mong đợi và tạo nên một hành trình trải nghiệm. Hệ thống cửa này bao gồm một cửa xoay chủ động, cao 302cm và rộng 160cm, nặng 200kg, kết hợp với một tấm cửa có thể vận hành nhưng không hoạt động, có chiều cao tương đương nhưng chiều rộng và trọng lượng lớn hơn.3.
Ở các biệt thự cao cấp, cửa gỗ – kính kết hợp được sử dụng để mở ra không gian sân vườn hoặc hồ bơi. Gỗ đem lại độ bền và thẩm mỹ, trong khi kính tối ưu ánh sáng tự nhiên. Những thiết kế này khai thác triệt để ưu điểm cách nhiệt, cách âm của gỗ, đồng thời giữ được sự liên kết hài hòa giữa nội thất và thiên nhiên xung quanh.
Nhà thiết kế & Nhà sản xuất: L’atelier Arman Safavi
Thực hiện: Lê Vi
Xem thêm:
Bình phong: Lịch sử của biểu tượng nội thất Á Đông
