“Pod” là loại công trình kiến trúc tiền chế nhỏ gọn và di động, được dựng nên để phục vụ cho từng nhu cầu sinh hoạt cụ thể. Pod có thể được làm từ nhiều loại vật liệu khác nhau: ván ghép, gỗ, kim loại kết hợp cùng thủy tinh và vải đệm để đảm bảo tính riêng tư, cách âm và đủ an toàn khi sử dụng ngoài trời. Pod có thể mang nhiều khối hình khác biệt mới lạ nhưng phổ biến nhất vẫn là dạng hình hộp chữ nhật với diện tích thường không vượt quá 15m2. Cái tên “pod” vốn xuất phát từ dáng hình sơ khai lấy cảm hứng từ chiếc tổ kén, vỏ hạt hoặc vỏ trứng – bé nhỏ nhưng mang đến cảm giác an toàn và ấm áp. Lấy cảm hứng phát triển từ những chiếc vỏ hạt, pod có thể tách rời khỏi khối chính để tự vận hành và phát triển hoặc ghép nối cùng nhau để tạo nên một không gian sống lớn.
Thuở ban đầu, những chiếc pod có thể được xem như những thí nghiệm kiến trúc cho việc sống “gói gọn” hay sáng tạo kết cấu – nơi các KTS thi triển kỹ năng thiết kế, hiện thực hóa tương lai. Một không gian nhỏ hẹp tựa như bài toán khó, thử thách người sáng chế cách phối hợp vận hành không gian sao cho đơn giản mà hiệu quả nhất. Chính nhờ tính chất tùy chỉnh mà pod có thể đáp ứng một loạt các nhu cầu đa dạng. Hai phân khúc tiêu biểu nhất là phục vụ cho cá nhân và hoạt động doanh nghiệp. Một chiếc pod có thể trở thành nhà ở di động, phòng làm việc, phòng thư giãn, phòng họp, phòng học, hay không gian tập luyện thể chất và thực hành thiền định. Tính tách biệt của pod làm nên sự thu hút, một chốn riêng tư tồn tại trong không gian sinh hoạt chung, tạo thành ốc đảo giúp ta tạm lánh đi những xô bồ và có thể dồn toàn bộ sự tập trung cho một hoạt động nhất định nào đó.
The Escape Pod là một dạng công trình đa nhiệm, hình cầu với cửa lùa độc đáo. Chiếc pod có thể đóng vai trò như một văn phòng, studio, chốn nghỉ dưỡng hay đơn giản là điểm “đi trốn” riêng tư lý tưởng. Mang phong cách hiện đại với nội thất có độ hoàn thiện cao, The Escape Pod không chỉ gây ấn tượng với vẻ ngoài mà còn có thể đáp ứng trọn vẹn nhu cầu sinh hoạt giữa thiên nhiên tươi đẹp. Ảnh: Tim Brotherton
Pod cũng là “cánh cửa thần kỳ” mở ra những trải nghiệm tiếp xúc với thiên nhiên thân mật và sâu sắc. Nó có thể trở thành ngôi nhà lý tưởng cho những tâm hồn tự do, những ai ưa tìm niềm vui ở những điều giản dị. Pod cũng là một trào lưu kiến trúc hướng đến tương lai bởi một trong những yếu tố tiên quyết khi xây dựng loại kiến trúc này là sự tiết kiệm và cân nhắc. Trong một không gian nhỏ vừa phải, chúng ta có thể kiểm soát mọi thứ tốt hơn, phù hợp cho những ai theo đuổi lối sống tối giản. Pod có tính di động cao, có thể “khoanh vùng” một khoảng trống nhỏ thành phân khu chức năng vô cùng hiệu quả. Bản chất dễ tháo lắp cũng gia tăng tính bền vững của loại hình này bởi người dùng có thể chuyển đổi vị trí tọa lạc mà không cần đập phá, dỡ bỏ.
Kiến trúc nhà pod – một xu hướng đáng quan tâm
Trào lưu sống tối giản và ưa dịch chuyển đã mở ra kỷ nguyên phát triển của nhà pod bởi chúng rút ngắn tối đa thời gian xây dựng và giảm thiểu chi phí bảo trì, vận hành. Tuy nhỏ bé về diện tích nhưng pod lại rất “lợi hại” khi bàn đến sự tiện lợi và tính thực tế. Những lợi ích của nhà pod bao gồm những yếu tố dưới đây.
Sống đơn giản trong không gian kiến trúc nhỏ gọn
Bằng việc cân nhắc tận dụng tối đa giá trị của không gian, pod cung cấp một môi trường sinh hoạt đầy đủ, tiện nghi mà vẫn thật nhỏ gọn, tinh giản. Xu hướng sống trong những căn nhà tí hon dường như rất được lòng giới trẻ vì chúng đáp ứng được nhu cầu dễ di chuyển và tiết kiệm. So với một căn nhà tiền chế, diện tích của pod khiêm tốn hơn rất nhiều và chỉ đủ đáp ứng sinh hoạt cho 1 đến 2 cá nhân. Tuy nhiên, xét đến khía cạnh bồi đắp trải nghiệm cá nhân và quay về với chính mình, pod mở ra rất nhiều cơ hội cho chủ sở hữu. Pod có thể dễ dàng được đặt ở bất kì đâu nên chủ sở hữu sẽ có cơ hội thay đổi môi trường sống một cách thường xuyên. Tuy nhiên, vì pod là loại hình kiến trúc mới, nên người dùng sẽ cần đến những giấy tờ pháp lý cụ thể cho việc cư trú và chọn địa điểm tọa lạc. Không gian bên trong một căn nhà tự túc tí hon sẽ được “nén” một cách khoa học, chỉ giữ lại những nhu cầu quan trọng nhất như ăn, ngủ, vệ sinh.
Văn phòng pod của Autonomous gây ấn tượng với thiết kế cá tính, dạng lều gỗ gọn nhẹ có thể dễ dàng di chuyển, phù hợp cho nhu cầu làm việc và gần gũi thiên nhiên.
Think pod là một văn phòng biệt lập, một dạng pod tiền chế gọn nhẹ cung cấp cho người sử dụng không gian làm việc cá nhân hoàn hảo với sự yên tĩnh và tầm nhìn rộng mở.
Điện vận hành bên trong pod có thể được cung cấp từ các tấm pin năng lượng mặt trời hoặc máy phát điện, do đó, chủ sở hữu cần được trang bị những kỹ năng sống xoay sở cần thiết để đạt được tiện nghi tối đa và đảm bảo an toàn cho chính mình khi lựa chọn sống trong pod. Nhà pod là một trải nghiệm đáng mơ ước cho những ai theo đuổi lối sống tối giản vì tốn ít diện tích, cần ít đồ đạc và không cần đến dọn dẹp liên tục. Ngoài ra, không gian sống nhỏ cũng khuyến khích người dùng trải nghiệm vận động ngoài trời nhiều hơn. Việc dễ di chuyển cũng phù hợp cho những ai làm việc từ xa, có công việc cần di chuyển nhiều hoặc mong muốn trải nghiệm sống đa dạng.
Tiết kiệm chi phí và tăng tính bền vững
Pod mang tính chất di động và nhỏ gọn. Do đó, chúng cũng tiêu tốn ít vật liệu xây dựng và năng lượng hoạt động hơn một công trình cố định. Việc vận hành một chiếc pod cũng đơn giản và tiết kiệm hơn nên chúng có thể giúp gia chủ và doanh nghiệp tối ưu chi phí. Bên cạnh những vật liệu nhẹ, hiện đại, các nhà sản xuất cũng cố gắng đưa các vật liệu có thể tái chế vào xây dựng pod, việc làm này giúp hạn chế rác thải, khí thải và tiết kiệm được một nguồn lớn nguyên liệu thiên nhiên. Tuy nhỏ gọn nhưng tuổi đời của những chiếc pod có thể kéo dài từ 5-15 năm tùy theo mục đích và môi trường sử dụng. Để đảm bảo tính tự vận hành, nhà pod thường được thiết kế hiệu quả về năng lượng với các chi tiết như pin năng lượng mặt trời, máng thu nước và hệ thống thông khí tự nhiên. Các tính năng này vừa giúp giảm thiểu tác động lên môi trường vừa giúp giảm chi phí sinh hoạt.
Zen Pod của Staffan Holm gọn nhẹ và tinh tế, phù hợp cho nhu cầu thư giãn, chiêm nghiệm và làm việc tập trung cao. Mang đậm phong cách Bắc Âu, Zen Pod có thể nâng tầm thẩm mỹ cho bất kỳ không gian văn phòng nào. Hình: Staffan Holm
Linh hoạt và đa dạng trong thiết kế
Một công trình kiến trúc tuyệt vời không nhất thiết được xây dựng với quy mô lớn. Đôi khi sự hạn chế về diện tích lại mở ra nhiều cơ hội thiết kế, rộng đường cho trí tưởng tượng và tối ưu hóa công năng.
Các thiết kế của pod trải dài đa dạng, từ loại hình phục vụ cắm trại, trải nghiệm cộng đồng, làm việc cá nhân, họp hành cho đến nhà tắm hơi, triển lãm mỹ thuật ngoài trời. Đặc biệt, nhờ kết cấu nhỏ gọn, thiết kế của pod không bị ràng buộc quá nhiều vào hình khối mà có thể được cải biên đột phá, thậm chí có thể ghép nối như những khối lego, nổi trên mặt nước hoặc treo cố định trên cây. Thiết kế pod luôn là một mảng thú vị, còn ẩn chứa nhiều tiềm năng. Hiện tại, trên thị trường có hai loại pod phổ biến là loại tự lắp ghép và loại tiền chế, cả hai loại này đều có thể được cá nhân hóa tùy thuộc vào nhu cầu và môi trường sử dụng.
Pod và xu thế văn phòng làm việc thế hệ mới
Sau đại dịch COVID-19, sự riêng tư và hiệu suất cá nhân của nhân viên thực sự được tái định nghĩa. Văn hóa làm việc cũng chuyển đổi từ việc tập trung ở văn phòng sang làm việc tại nhà hoặc tập trung chuyên môn hóa. Các pod trở thành giải pháp hiệu quả cho doanh nghiệp trong làn sóng chuyển đổi này. Một trong những loại hình tiên phong chính là pod phòng họp hoặc pod làm việc cá nhân. Các buồng chức năng này là một khối tách biệt có thể di chuyển tháo lắp và cực kỳ nhỏ gọn, đảm bảo cho bảo mật và giúp gia tăng sự tập trung.
Các bài khảo sát đã chứng minh tiếng ồn cùng sự xao lãng có thể làm giảm hiệu quả và khả năng tập trung. Khi các pod biệt lập được đưa vào sử dụng, các nhân viên sẽ có được khoảng thời gian làm việc xuyên suốt, xây dựng một ốc đảo của năng suất cho riêng mình.
Mang thiết kế hiện đại phóng khoáng, Omniroom ghi điểm với tổng thể vừa mắt, nội thất xếp đặt hiệu quả và thời gian lắp đặt nhanh chóng. Hệ văn phòng tiền chế Omniroom của hãng Mute có thể được tùy chỉnh theo nhu cầu của khách hàng.
Đây chính là điểm mạnh chủ chốt của loại buồng xây dựng tiền chế. Với khả năng cách âm hiệu quả cùng trang bị ánh sáng, thông khí và ổ cắm điện đầy đủ, pod công sở tạo ra một môi trường làm việc mới lạ, thoải mái, giúp cho nhân viên gia tăng hiệu suất cũng như cảm giác được tôn trọng. Một trong những điểm mạnh khác của pod chính là tính linh hoạt, ứng dụng cao. Doanh nghiệp có thể tự thay đổi cách phân bố mặt bằng khi cần thiết. Các pod có thể được dịch chuyển để ghép nối và tách rời, đặc biệt hữu ích cho các doanh nghiệp trẻ đang trên đà phát triển và cần tiết kiệm chi phí trong việc xây dựng, vận hành.
Sự tiết kiệm về chi phí cũng là một trong những yếu tố khiến pod trở thành lựa chọn hấp dẫn. Không bị giới hạn bởi những bức tường nặng nề, việc thay đổi thiết kế văn phòng giờ đây không còn tốn nhiều thời gian ngắt nghỉ để xây dựng sửa chữa. Ngoài ra, pod còn có thể được tùy chỉnh sát theo yêu cầu doanh nghiệp và được bàn giao trong thời gian ngắn, vô cùng tiện lợi. Các pod phổ biến cho văn phòng được chia ra làm ba loại: loại có chỗ ngồi cá nhân, loại cho nhóm và loại làm việc đứng. Phân khúc pod cá nhân có diện tích cực nhỏ gọn thường chỉ đủ chứa một bàn và ghế làm việc nhỏ cùng máy tính nhưng không gian bên trong yên tĩnh và thoải mái, đảm bảo cho nhân viên có thể làm việc liên tục mà không bị gián đoạn bởi hoạt động của đồng nghiệp. Loại hình này cũng rất hữu ích trong những dự án đặc biệt, cần tính bảo mật cao.
Mono study pod phục vụ cho môi trường trường học và thư viện. Kết cấu gấp mở mềm mại cùng phần đệm êm ái đem đến sự thoải mái cho người dùng.
Văn phòng pod Framery với kích cỡ nhỏ gọn, cách âm, tiện dụng và dễ di chuyển. Loại pod này có nhiều màu sắc để lựa chọn và là một “gói” tích hợp các chức năng công nghệ tiên tiến bên trong một không gian nhỏ gọn, xinh xắn.
Trong khi đó, pod phòng họp giúp doanh nghiệp giải quyết được bài toán tài chính bởi so với việc xây dựng hẳn một căn phòng truyền thống, pod phòng họp tiết kiệm và bắt mắt hơn rất nhiều. Việc dựng các pod có khoảng xuyên thấu cùng kiểu dáng phá cách sẽ mang đến không khí cởi mở, trẻ trung và hiện đại hơn cho nơi làm việc.
Việc pod được đưa vào sử dụng rộng rãi đã chỉ rõ xu thế kiến trúc tương lai khi công năng thực tiễn và hiệu quả về chi phí được đưa lên hàng đầu. Sự “tiết kiệm” này không khuyến khích chúng ta sống đè nén và gò ép nhu cầu cá nhân mà ngược lại, đề cao tinh thần gạn lọc, đầu tư vào những giá trị tối cần thiết để giúp bảo tồn thiên nhiên, năng lượng và nguồn tài nguyên cho thế hệ mai sau.
Bài: Phương Nguyễn | Ảnh:Tư liệu
Xem thêm
Nhà di động Whangapoua: Điểm nhấn tại miền vịnh Coromandel
