Ra mắt lần đầu tiên tại Liên hoan phim Cannes 2024, The Substance của đạo diễn Coralie Fargeat nhận được nhiều sự tán dương của giới chuyên môn với giải thưởng Kịch bản xuất sắc nhất. Tuy nhiên, bối cảnh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng những ẩn dụ sâu sắc cho tác phẩm rùng rợn trên màn ảnh rộng khai thác sự sợ hãi của người xem về vẻ ngoài và cơ thể.
Lấy bối cảnh ở Los Angeles, The Substance kể về nỗi khao khát tuổi trẻ và nhan sắc của nhân vật chính là một ngôi sao Hollywood ở tuổi trung niên Elisabeth Sparkles. Sự xuất hiện của loại huyết thanh chợ đen có tên The Substance với cam kết mang đến một phiên bản trẻ hơn, hoàn mỹ hơn của người sử dụng, vừa là một điều ước thành hiện thực nhưng đồng thời cũng là cơn ác mộng kinh hoàng không khỏi làm người xem phải đặt những câu hỏi về thực tại.
Nhân vật Elizabeth Sparkles do Demi Moore thủ vai. Ảnh: Mubi
Bối cảnh của bộ phim diễn ra xen kẽ giữa một số địa điểm quan trọng: căn hộ của Elisabeth, studio kênh truyền hình và nhà để xe tồi tàn dẫn đến một căn phòng vô trùng, nơi nhân vật chính nhận huyết thanh. Những địa điểm này xuất hiện xuyên suốt bộ phim, nhưng mỗi lần lại có sự khác biệt tinh tế khi Elisabeth và Sue (phiên bản trẻ đẹp hơn của cô) thay đổi thể chất.
Căn penthouse của nữ minh tinh sở hữu góc nhìn toàn cảnh ra thành phố từ trên cao với không gian rộng rãi và tinh gọn, gợi lên một sự cô đơn, trống trải đến bi thương. Hành lang của studio đài truyền hình cực kỳ dài, ảm đạm và được trải thảm họa tiết hình học, cũng được trang trí tối giản, gợi nhớ đến siêu phẩm kinh dị The Shining của Stanley Kubrick. Phòng tắm của Elisabeth là nơi đáng sợ nhất, có cảm giác giống phòng khám của bác sĩ hơn là một không gian sống của ai đó. Được bao phủ bởi lớp gạch lát trắng từ sàn đến trần, kiến trúc của căn phòng cảnh báo một sự tàn bạo không khoan nhượng. Ngay cả bồn tắm cũng có hình dáng góc cạnh và vuông vắn.
Nội thất của căn penthouse rộng rãi của Elisabeth. Ảnh: Mubi
Hành lang màu đỏ là một trong những bối cảnh gợi nhớ về phim của Stanley Kubrick. Ảnh: Mubi
Hành lang tối dẫn đến phòng tắm tại nhà của Elisabeth. Ảnh: Mubi
Trong một cuộc phỏng vấn, đạo diễn Coralie Fargeat giải thích rằng cô muốn giữ thiết kế bối cảnh ở mức tối giản một cách có chủ ý để xây dựng một thế giới mang tính biểu tượng hơn thực tế, khiến nó trở nên vượt thời gian và có tính phổ quát, giống như câu chuyện này có thể xảy ra hôm nay, hôm qua hoặc ngày mai, cũng như ở bất cứ đâu. Ý tưởng này được thể hiện qua sự pha trộn giữa thẩm mỹ Aerobic đặc trưng của thập niên 80, trong khi những bộ trang phục và găng tay lụa của Elisabeth lại mang tinh thần Old Hollywood quyến rũ, quý phái và huyết thanh The Substance chứa đựng công nghệ tương lai.
Ảnh: Mubi
Ảnh: Mubi
Từng không gian được thiết kế tỉ mỉ để truyền tải chủ đề của bộ phim. Phòng tắm là tâm điểm, nơi Elisabeth dành nhiều thời gian để cố gắng tẩy rửa những khuyết điểm và săm soi trước gương, thậm chí hủy bỏ những cuộc hẹn sau khi chỉnh trang. Theo dõi nhân vật chính trong những khoảnh khắc này, người xem cảm thấy bị mắc kẹt bên trong cùng cô ấy, một cảm giác quen thuộc đến khó chịu đối với bất kỳ ai từng phải vật lộn với hình ảnh cơ thể. Để khuếch đại cảm giác ngột ngạt đó, đạo diễn Coralie ví căn phòng như một cái kén nơi Elisabeth đối mặt với chính mình.
Quá trình xây dựng bối cảnh của bộ phim kéo dài trong ba tháng. Đặc điểm trung tâm của căn hộ là cửa sổ lớn có tầm nhìn toàn cảnh, tượng trưng cho quá khứ của Elisabeth, sau đó là sự tái sinh và tương lai của Sue. Ban đầu, đạo diễn Coralie Fargeat và giám đốc hình ảnh Benjamin Kračun cân nhắc công nghệ màn hình LED cho cảnh quan thành phố Los Angeles tuyệt đẹp trên cửa sổ, nhưng vì lý do ngân sách và kĩ thuật, họ chọn phông nền Rosco SoftDrop để gợi lên sự chất lượng hình ảnh giống phim của Alfred Hitchcock mà Benjamin gọi đây là một bộ phim Noir màu hồng.
Căn penthouse của Elisabeth sở hữu góc nhìn rộng bao quát thành phố Los Angeles với biển billboard màu hồng nổi bật, mang hình ảnh trẻ trung đáng khao khát. Ảnh: Mubi
The Substance khai thác nỗi kinh hoàng của tiêu chuẩn sắc đẹp trong cuộc sống hằng ngày một cách trung thực đến tàn nhẫn, cho thấy sự tự ti có thể leo thang đến mức nguy hiểm như thế nào. Bộ phim đã đưa ra lời phê bình xã hội gay gắt theo nhiều cách, bao gồm cả thiết kế bối cảnh. Từ những hành lang dài bất tận cho đến căn hộ hiện đại kỳ quái của Elisabeth, các căn phòng siêu thực của The Substance mang lại cảm giác giống như những không gian của suy tưởng đang bóp nghẹt cảm xúc và níu giữ người xem ở lại.
Thực hiện: Hoàng Lê
Xem thêm
American Psycho và căn hộ của kẻ cuồng loạn có gu
