Từ những nhà thờ đá tân Gothic cho đến những thánh đường khiêm tốn được làm từ gỗ, có rất nhiều lợi ích từ việc tái mục đích sử dụng những tòa nhà này. Thực tế, trong quá trình chuyển đổi từ ngôi nhà dùng cho các sinh hoạt nghi lễ sang một không gian cá nhân, những vật liệu riêng biệt luôn được giữ lại nhằm nhấn mạnh nét độc đáo trong kiến trúc và thiết kế. Từ đó, các hoạt động xây dựng, bài trí khác cũng tập trung vào những điểm này theo một phong cách tương ứng. 7 công trình sau đây là ví dụ tiêu biểu của sự dung hòa giữa quá khứ và thực tại, giữa cổ kính và hiện đại, giữa vẻ đẹp tôn giáo với đời sống giản dị thường ngày.
Kenmont Gardens giữ nguyên lớp gạch đỏ bên ngoài, khiến nhiều người lầm tưởng đây vẫn là nhà thờ, nhưng thực tế nó đã được chuyển đổi thành một căn nhà bốn phòng ngủ.
Những ô cửa sổ kính màu nổi bật trên nền tường trắng và tương phản với chiếc cầu thang xoắn ốc sơn tĩnh điện màu đen nối sảnh chính với các phòng ngủ ở tầng trên của Kenmont Gardens.
Một trong những đặc trưng điển hình của một nhà thờ truyền thống là trần nhà cao dạng mái vòm. Vào thời Trung Cổ, các nhà thờ Gothic được thiết kế để người ta luôn có thể hướng đôi mắt khát vọng lên đấng bề trên.
Cũng ở Luân Đôn, một nhà thờ phong cách Victorian xây dựng vào cuối những năm 1800s được Gianna Camilotti chuyển đổi thành ngôi nhà hiện đại cho một gia đình sinh sống. Các yếu tố lịch sử được giữ nguyên. Bên ngoài, ngôi nhà vẫn giữ lớp gạch đỏ truyền thống nhưng nội thất bên trong nổi bật với tường và sàn màu trắng, bên cạnh cửa sổ mái vòm và dầm gỗ.
Ngôi nhà 236 mét vuông này có một phòng khách rộng rãi, nhà bếp, phòng ăn, phòng tắm và hai phòng ngủ, một sân sau ấm cúng với khu vực ăn uống được thêm vào sau này.
Cấu trúc của mái nhà được để lộ ở phía bên trái trong khi một gác lửng được đưa vào bên trong tòa nhà để tận dụng chiều cao của trần nhà.
Tuy nhiên, trong một ngôi nhà, những mái vòm cao vừa là thách thức vừa là điểm cuốn hút. Chúng mang lại nhiều cơ hội để tạo nên kiến trúc độc đáo, ví dụ như các tầng lửng có thiết kế mở nhằm tận dụng tối đa chiều cao của không gian.
Tại Melbourne, Australia, kiến trúc sư Bagnato đã chuyển một nhà thờ có khung bằng gỗ xây dựng năm 1892 thành một ngôi nhà cho một gia đình và thêm vào một tầng lửng nhìn ra sảnh chính bên dưới.
Các kiến trúc sư đã chọn những bậc thang và lan can bằng gỗ tạo hiệu ứng liền mạch với sàn gỗ và mái vòm của ngôi nhà.
Những ô cửa kính màu là điểm đặc biệt của các nhà thờ lịch sử. Không chỉ là kính, là thủy tinh, những ô cửa này thực sự là các tác phẩm nghệ thuật công phu và tinh tế, đem lại vẻ uy nghiêm, tráng lệ cho không gian nghi lễ. Hình ảnh trên các ô kính thường là khung cảnh thiên nhiên, họa tiết hoặc tranh vẽ tái hiện những truyền thuyết tôn giáo. Trong các dự án chuyển đổi, màu sắc sống động của kính màu được giữ nguyên và làm nổi bật bằng cách kết hợp với vật liệu đơn sắc.
Nhà thờ tọa lạc tại Chicago được chuyển đổi bởi Linc Thelen Design và Scrafano Architects. Từ một nhà thờ gạch, công trình trở thành không gian sinh sống của một hộ gia đình có 3 đứa trẻ.
Ngôi nhà có 7 phòng ngủ và 6 phòng tắm. Phòng lớn có trần nhà cao tới 7,6 mét. Các chi tiết lịch sử đều được giữ lại, từ cửa sổ kính màu cao và lớn dang mái vòm, tháp chuông, tường gạch cho tới trần nhà đai ốc siết, trong khi vẫn kết hợp được những tiện nghi của đời sống hiện đại.
Các thành phần nguyên bản khác như cửa tò vò, hành lang mái vòm hay các chi tiết bằng đá cũng được nhấn mạnh bằng sự tương phản. Bằng cách để lộ những đường viền đá, đá đỉnh vòm (viên đá hình chữ V nằm chính giữa cổng vòm vòng cung gọi là đá đỉnh vòm, đây là chỗ chịu lực mà nếu lấy viên đá ra khỏi vị trí này thì toàn bộ cổng vòm sẽ sụp đổ ngay tức thì), vòm có gân kiểu Gothic, tranh tường và các tác phẩm điêu khắc… kiến trúc cũ của nhà thờ có thể hoạt động như những tác phẩm nghệ thuật được tích hợp bên trong một ngôi nhà hiện đại.
Zecc Architecten đã biến đổi nhà thờ Công giáo cũ ở Utrecht, Hà Lan thành một ngôi nhà trong khi vẫn giữ lại đặc trưng ban đầu của nó. Một cổng vòm nhọn mềm mại bằng đá, phủ đầy hình ảnh và biểu tượng chạm khắc, mang lại kết cấu và tính cách đặc trưng cho nội thất màu trắng tối giản. Các băng ghế dài của giáo đường được tái sử dụng trong khu vực ăn uống và những ô kính màu rực rỡ chiếu sáng khắp căn phòng.
Trong một cuộc tu sửa ở khu phố lịch sử của Barcelona, các tu viện được xây dựng từ những năm 1600 đã trở thành nhà ở. Công trình được thực hiện bởi Estudio VilaBlanch. Những chi tiết chạm khắc bằng tay đều được giữ lại và tận dụng làm kệ, đai gạch ngang, cột và chân mái vòm.
Ngay cả cách bố trí ban đầu của nhà thờ – điển hình là một lối đi dài (hay hành lang trung tâm dẫn vào lễ đường) – có thể tái sử dụng thành không gian phòng khách hoặc một căn bếp mở. Thêm vào đó, với ít sự phân chia về nội thất, tầm nhìn thẳng từ đầu này đến đầu kia của nhà thờ được giữ nguyên, khiến cho cửa sổ và các đặc trưng khác có thể được nhìn thấy từ mọi khu vực.
Không có sự phân chia nội thất để ngăn cách không gian, một trong những lối đi dài của nhà thờ gạch được xây dựng vào năm 1910 tại Toronto, Canada đã duy trì được giai điệu của mái vòm nhọn, hiện đã được trát vữa và thắp sáng với thiết bị tối giãn. Ánh sáng và các cửa sổ trang trí (với lớp kính đã được tháo bỏ) khiến cho lối đi có thể dễ dàng nhìn thấy từ hai đầu của ngôi nhà.
Ở Kelso, Scotland, một nhà thờ đá cổ kính đã được cải tạo thành một ngôi nhà 5 phòng ngủ.
Tầng trên của nhà thờ là một không gian rông và mở, có bếp, khu vực ăn uống, phòng gách và không gian thư giãn.
Không gian mở cho phép tập trung sự chú ý vào những cửa sổ mái vòm nhọn bao quanh mặt tiền.
Bài ĐOÀN TRÚC
