Thiết kế bền vững đang vượt ra khỏi khuôn khổ của một xu hướng nhất thời để trở thành một tuyên ngôn mạnh mẽ. Ở đó, vật liệu tái chế không còn là sự lựa chọn thay thế đơn thuần, mà đang trở thành nguồn cảm hứng chủ đạo cho những sáng tạo đột phá.
1. The Healing Forest Tables: Cân bằng giữa thiết kế và tác động xã hội
BST The Healing Forest Tables là dự án hợp tác giữa Designing Justice + Designing Spaces (DJDS), Formr và A New Way of Life với mục tiêu hỗ trợ phụ nữ tái hòa nhập sau thời gian ở tù. Lấy cảm hứng từ nhu cầu kết nối thiên nhiên với không gian sống, BST gồm hai mẫu ghế Premium và Accessible làm từ gỗ tái chế, với chân bàn điêu khắc lấy cảm hứng từ thân cây hoặc thép tái chế, được hoàn thiện bằng phương pháp Shou Sugi Ban. Mặt bàn được ghép từ nhiều mảnh gỗ, tạo hiệu ứng mosaic.

Ảnh: Formr
Quá trình sản xuất tạo cơ hội việc làm cho cộng đồng bị thiệt thòi, đồng thời tái sử dụng vật liệu thải loại. Mỗi sản phẩm đại diện cho sự đổi mới, từ vật liệu, con người cho đến mục đích xã hội.

Ảnh: Formr

Ảnh: Formr
2. Forest for the Tree: Bảo vệ rừng xanh bằng nút bần
Bần là một loại vật liệu nhẹ, chống cháy, nổi trên nước và có khả năng tái chế vô hạn. Để khai thác tiềm năng của những đặc tính bền vững đó, NTK Daniel Michalik đã tập trung sáng tạo với vật liệu này trong suốt hơn 20 năm. Mới đây, ông đã cho ra mắt BST đồ nội thất tái chế từ nút bần mang tên Forest for the Trees gồm 6 thiết kế. Những món đồ mang tính ứng dụng cao như ghế, bàn phụ, kệ, đèn hay bình hoa được chế tác bằng kỹ thuật ép nén, đúc nở và tạo hình từ các loại vật liệu như nút chai rượu, ván ép, phế liệu thu gom từ công trường và ván trượt cũ. Dự án mở ra những tiềm năng mới trong thiết kế và sản xuất đồ dùng thân thiện với môi trường khi cùng lúc có thể xử lý rác thải, đồng thời hạn chế việc đốn hạ những thân cây mới.

Ảnh: Daniel Michalik
3. Dust Order: Sự vững chắc từ những vi hạt gỗ
Theo đuổi triết lý zero waste một cách triệt để, NTK Roc H Biel đã tái chế bụi gỗ để tạo nên BST đồ nội thất Dust Order. Lấy cảm hứng từ những thức cột La Mã cổ điển, các thiết kế mang tính linh hoạt và ứng dụng cao với dáng hình của những tác phẩm điêu khắc đương đại.

Ảnh: Roc H Biel
BST gồm một chiếc ghế và bàn làm việc dạng module, được làm từ bụi gỗ sồi thu gom từ các xưởng đồ gỗ. Sản phẩm có bề mặt thô nhám của đá thô hay bê tông đúc, với trọng lượng nhẹ đáng kể. Những điểm nhấn được chạm khắc lõm trên cấu trúc, tạo nên nhịp điệu thị giác. Các đường nét hình học chuyển đổi từ hình bát giác sang hình tròn đến hình vuông tạo nên nét hiện đại mà vẫn giữ được tinh thần cổ điển.
4. Trashy: Phù điêu của phế thải
Trong phát triển bền vững, công nghệ tái chế vật liệu đang nhận được nhiều sự quan tâm. Công ty Trashy tại Mỹ vừa ra mắt một giải pháp kết hợp xốp styrofoam tái chế với bê tông để tạo ra những món đồ nội thất hiện đại như bàn trà, bàn phụ và bàn ăn. Các thiết kế có kết cấu của bê tông thô, thích hợp với những không gian theo phong cách thô mộc và hiện đại. Để việc vệ sinh dễ dàng hơn, bề mặt được đánh bóng nhẵn mịn. Styrofoam vốn là một trong những loại rác thải nhựa khó phân hủy và khó tái chế. Giải pháp của Trashy đã giải quyết phần nào vấn đề rác thải khi cứ mỗi khối bê tông nhẹ lại loại bỏ được gần 50 m3 xốp.

Ảnh: TRASHY

Ảnh: TRASHY
5. Bàn OLO: Đường nét liền lạc của sự tái sinh
Là thành quả hợp tác giữa NTK Joe Doucet và công ty sản xuất vật liệu phủ The Good Plastic Company, chiếc bàn OLO được làm từ Polygood – một loại vật liệu tái chế từ 100% nhựa trong tủ lạnh và đồ điện tử hỏng, có đặc tính định hình nhiệt ưu việt. Được lắp ráp bằng phương pháp ghép CNC, món đồ nội thất tối giản gồm hai chân hình bán nguyệt đỡ một mặt bàn chữ nhật, cho cảm giác chắc chắn và không làm lấn át không gian.

Ảnh: Joe Doucet

Ảnh: Joe Doucet
Chiếc ghế lấy cảm hứng từ sự tuần hoàn, chứng minh rằng vật liệu tái chế vẫn có thể đạt độ tinh xảo và linh hoạt cao. Theo Joe Doucet, tính tuần hoàn không chỉ dừng lại ở việc tái chế. Đó là sự tiếp nối và đổi mới không ngừng, thể hiện qua những nét liền mạch.
6. Plastic Reimagined: Bức tranh khảm từ nhựa tái chế
Tại triển lãm Plastic Reimagined, các học viên của khóa học ARCH 6050, khoa Thiết kế & Nghiên cứu Kiến trúc tại Trường Kiến trúc, Đại học Công nghệ Georgia đã giới thiệu thiết kế ghế ngoài trời Adirondack được làm từ nhựa tái chế, thể hiện tư duy về vai trò của vật liệu tái chế trong không gian công cộng. Vật liệu phế thải gồm nhựa HDPE và PLA được thu gom từ khuôn viên trường, sau đó được nghiền nhỏ rồi ép thành tấm bằng máy phay CNC định tuyến hoặc đúc thành khối. Từ kiểu dáng nguyên bản của Adirondack, các sinh viên đã có những khám phá đa dạng trong chế tác, từ mô hình voxel, đúc khuôn tùy chỉnh và lắp ráp mô-đun. Mỗi thiết kế đều được đánh giá kỹ lưỡng về khả năng công thái học, độ ổn định kết cấu và tính thích ứng của quy trình thiết kế

Ảnh: Andrew Thomas Lee

Ảnh: Andrew Thomas Lee
Thực hiện: Hoàng Lê
Xem thêm
Cói: Vẻ đẹp tĩnh tại trong không gian đương đại
Flower Room: Nâng đỡ những mầm xanh bản địa
Bàn bóng bàn: Sự giao thoa giữa thể thao và nghệ thuật chế tác