Nhà Trulli xuất hiện vào khoảng thế kỷ 16 với mục đích ra đời của phần mái chủ yếu chẳng phải để cách nhiệt hay làm đẹp…mà là để né thuế. Thuở ấy những ngôi nhà kiên cố bị sưu thuế rất cao nên để qua mặt thanh tra thuế của đức vua, người dân thị trấn Alberobello đã nghĩ ra cách dựng lên những ngôi nhà dễ tháo dỡ. Họ sử dụng những phiến đá vôi quanh vùng, đặt chúng xếp chồng lớp lên nhau mà không cần đến vữa để tạo ra loại hình kiến trúc độc đáo trông tựa hồ như những chiếc nón. Khi hay tin thanh tra đến, họ có thể dễ dàng xoá dấu vết chỉ trong một cái búng tay.
Sau này, khi loại thuế nhà dần được xoá bỏ. Người dân cũng cải tạo cho Trulli trở nên kiên cố hơn. Cửa và lò nướng sẽ được xây ẩn vào trong lớp tường dày. Bên cạnh đó, mái dốc hai lớp với chỏm nhọn trên đầu giúp họ thu được nước mưa xuống hầm và giữ cho căn nhà cực kỳ mát mẻ dưới cái nắng chói chang mùa hè. Tuy vậy, đến mùa lạnh ẩm ướt thì trong nhà lại rét căm căm vì hơi nước đọng lại. Vậy nên dân ở đây sẽ mở cửa cho gió lùa vào hong khô nhà, còn họ thì sinh hoạt hết ngoài trời.
Tuy xuất phát từ mục đích ban đầu rất “kinh tế” là vậy, nhưng những kiến trúc sư bất đắc dĩ này đã tạo ra được loại nhà truyền thống vô cùng đẹp mắt, ấn tượng. Chúng không chỉ mang đậm di sản văn hoá vùng miền mà còn là cách thể hiện bản sắc duy mỹ của người Ý, dù là tạo ra thứ gì đó vô tình nhưng cũng phải đẹp. Quả là cái khó ló cái khôn!
Hiện nay những ngôi nhà cổ được xây dựng từ thế kỷ thứ 16 vẫn còn được bảo tồn và thay đổi mục đích sử dụng biến thành những nhà hàng, quán bar hay khách sạn đặc sắc, thu hút khách du lịch vô cùng. Nếu có cơ hội đến thăm vùng Puglia bạn đừng bỏ qua địa điểm kiến trúc được vinh danh là di sản văn hoá UNESCO này nhé.